Tòa Trọng tài ở The Hague sẽ ra phán quyết về vụ Philippines kiện yêu sách
"đường 9 đoạn" Trung Quốc đơn phương vẽ ra ở Biển Đông vào ngày 12/7. Nhiều
chuyên gia dự đoán rằng phán quyết của tòa sẽ bất lợi cho Trung
Quốc.
Theo Asia Times, Harry J. Kazianis, chuyên gia về chính sách quốc
phòng tại trọng tâm vì ích nhà nước, Mỹ, vạch ra ba kịch bản về hành động của
Trung Quốc sau khi tòa ra phán quyết.
Án binh bất động
Kịch bản
thứ nhất là Trung Quốc sẽ không có phản ứng quyết liệt. Bắc Kinh chỉ đơn giản
đưa ra tuyên bố nói Biển Đông là hải phận chủ quyền của mình và để sự kiện trôi
qua.
Trong cách nhìn của Trung Quốc, đây không phải là lựa chọn tồi. Bắc
Kinh có thể tiếp xây các đảo nhân tạo, biến chúng thành những căn cứ quân sự nhỏ
với những khí giới chống hạm mới nhất, điều động các phi cơ tranh đấu và máy bay
ném bom đến các đường băng ở đây, biến biển Đông thành một khu vực chống tiếp
cận (A2/AD). Trong kịch bản này, Bắc Kinh sẽ bày tỏ sự tức giận của họ đối với
phán quyết, nhưng chỉ đơn giản là nối những điều họ đã làm.
Tuy nhiên,
phản ứng nhẹ như vậy rất khó xảy ra. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và các
quan chức chính phủ sẽ chịu áp lực từ trong nước là phải đáp trả phán quyết một
cách mạnh mẽ và công khai. Chiến lược cũ sẽ không còn được ứng dụng. Nhiều người
Trung Quốc sẽ đề nghị phải có phản ứng cứng rắn, phô diễn sức mạnh rằng Bắc Kinh
không thể bị các thế lực lượng bên ngoài tác động.
Ông Kazianis cho rằng
điều này dẫn đến hai khả năng khác.
Thiết lập ADIZ
Theo ông, Bắc
Kinh đã ra tín hiệu về việc thiết lập Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) ở Biển
Đông từ nhiều tháng trước. Khi bình luận về khả năng này, hầu hết quan chức
Trung Quốc đều nói rằng họ hiện không lên kế hoạch lập ADIZ, nhưng trong mai
sau, việc ra quyết định đó sẽ dựa vào tình hình ở Biển Đông. Ông Kazianis cho
rằng phán quyết không có lợi với Bắc Kinh có thể là cơ sở để họ chính thức đổi
thay ý kiến.
Trung Quốc sẽ biện hộ rằng họ chỉ đơn giản lập ADIZ vì cảm
thấy bị đe dọa bởi phán quyết và rằng Bắc Kinh bị "buộc" phải thiết lập ADIZ vì
nhận thức sai của các bên khác và áp lực quốc tế.
Do Trung Quốc đã bố trí
các hệ thống radar tại khu vực cùng các đường băng có thể kết nạp tàu bay tranh
đấu, việc thiết lập ADIZ ở Biển Đông là hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, hành động
đơn phương thiết lập ADIZ ở Biển Đông có thể gây ra một cuộc khủng hoảng khu vực
khiến nhiều bên trên khắp châu Á phải nhập cuộc. Washington sẽ phải phản ứng và
có thể không chỉ bằng một hoặc hai chuyến bay của oanh kích cơ chiến lược
B-52.
Tăng áp lực
Một kịch bản khác là Trung Quốc có những hành
động theo kiểu "tôi muốn làm gì thì làm". Nếu cho rằng triển khai ADIZ là chưa
đủ và muốn đi xa hơn, Trung Quốc có thể quyết định gia tăng áp lực ở vớ điểm
nóng tại châu Á.
chả hạn, Bắc Kinh có thể tăng cường đáng kể các cuộc kì
cọ hải quân và không quân ở biển Hoa Đông, bất chấp sự phản đối của Nhật Bản.
ngoại giả, Trung Quốc có thể bắt đầu các dự án khai phá dầu và khí đốt tại khu
vực này.
Trung Quốc có thể gây áp lực lên Đài Loan, cắt giảm đáng kể
lượng khách du lịch đến hòn đảo này. Ông Tập cũng có thể cắt giảm thương mại và
đầu tư mà Đài Loan đang phụ thuộc vào. Trong thực tại, ông Tập có trong tay
nhiều phương tiện mà ông có thể dùng để làm khó Đài Loan. Ông có thể thấy rằng
sẽ bổ ích nếu như hướng những tranh luận ở Biển Đông sang găng tại eo biển Đài
Loan.
Bắc Kinh cũng có thể tiến hành bồi đắp bãi cạn Scarborough, đối
tượng tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines ở Biển Đông, bị Bắc Kinh kiểm
soát từ năm 2012. Đây sẽ là bước đi chứa đựng nhiều rủi ro và gây tranh cãi
nhất. Mỹ tuồng như báo hiệu rằng họ sẽ có động thái đáp trả nếu Trung Quốc làm
vậy, bằng cách triển khai máy bay A-10 Warthog và các tiêm kích tác chiến điện
tử đến Philippines.
Các nhà quan sát châu Á trên toàn thế giới sẽ có
những ngày bận rộn trước và sau phán quyết 12/7. coi xét đến những phương án
Trung Quốc có thể thực hành và những điều họ đã làm trong vài năm qua, có vẻ như
Biển Đông sẽ đón một vài tháng tới đầy bít tất tay, Kazianis nhận định.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét