Việc thành lập một cơ quan chuyên trách với tên gọi Ủy ban Quản lý - giám sát
vốn và tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp được xác định sau khi Bộ Kế hoạch &
Đầu tư được Chính phủ giao chủ trì xây dựng khung pháp lý. Theo đó, Viện Nghiên
cứu quản lý kinh tế Trung ương – đơn vị thuộc Bộ - đã trực tiếp xây dựng dự thảo
Nghị định về thực hành quyền và nghĩa vụ của cơ quan đại diện chủ sở hữu Nhà
nước để cụ thể hóa chủ trương này.
Trước đó theo báo cáo của Diễn đàn đối
tác phát triển Việt Nam (VDPF), tính cuối năm 2015, tổng vốn quốc gia ở trong
800 doanh nghiệp có giá trị khoảng 55 tỷ USD và tổng giá trị tài sản khoảng 130
tỷ USD. Như vậy, nếu được thành lập, đây sẽ là một "siêu uỷ ban" với khối tài
sản quản lý rất khổng lồ.
Về chức năng nhiệm vụ, Ủy ban có vai trò giúp
Chính phủ quản lý, giám sát có hiệu quả vốn và tài sản quốc gia tại các doanh
nghiệp; thực hiện các chủ trương về tái cơ cấu, thoái vốn, sắp xếp, đổi mới và
nâng cao hiệu quả doanh nghiệp quốc gia. Theo dự thảo, Uỷ ban sẽ đầu tư và quản
lý tất thảy danh mục tài sản, vốn của Nhà nước tại các doanh nghiêp nhằm hợp lý
hóa danh mục, tối đa hóa giá trị tài sản cho Nhà nước.
Bên cạnh đó, cơ
quan này còn trực tiếp hoặc chủ trì tham mưu, giúp Chính phủ và Thủ tướng về
chính sách sở hữu Nhà nước, về tái cơ cấu và đổi mới doanh nghiệp, đầu tư, quản
lý và dùng vốn tại các doanh nghiệp trong sờ soạng nền kinh tế.
Cũng theo
ý thức của dự thảo, Uỷ ban sẽ được quản lý bởi các bộ, cơ quan ngang bộ theo
ngành, lĩnh vực, song sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp với Chính phủ về kết quả và
hiệu quả đầu tư, hiệu quả sử dụng tài sản và vốn tại các doanh nghiệp.
Cụ thể, cơ quan này sẽ trực tiếp quản lý phần vốn Nhà nước tại 30 tập
đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp... Tiêu biểu là một số tập đoàn như Dầu khí,
Điện lực, Hoá chất, Dệt may, Công nghiệp Than - Khoán sản, Bưu chính - Viễn
thông, Công nghiệp Cao su, Xăng dầu, Bảo Việt... Các tổng công ty gồm Cà phê,
Đường sắt, Hàng hải, Hàng không, Lương thực miền Bắc, Lương thực miền Nam, Thuốc
lá, Giấy, Thép, Dược, Cảng hàng không, Lâm nghiệp, Sông Đà, Habeco và Sabeco…
Các doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an vẫn do các bộ
này quản lý.
Đặc biệt, trong danh mục quản lý của Uỷ ban này còn có Tổng
công ty Đầu tư và kinh dinh vốn quốc gia (SCIC). Riêng phần vốn mà SCIC nắm giữ
tại các doanh nghiệp tính đến cuối năm 2015 khoảng 98.000 tỷ đồng.
Cơ
quan này sẽ căn cứ tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà
nước để nghiên cứu, xây dựng tiêu chí đánh giá hiệu quả đầu tư theo hai nhóm:
Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn và nhóm nắm giữ không quá 50% vốn
điều lệ.
Trường hợp ít của doanh nghiệp có dấu hiệu không đầy đủ, không
chính xác, Ủy ban được quyền yêu cầu thuê công ty kế toán, kiểm toán độc lập,
đáp ứng điều kiện chuyên môn thực hiện việc soát xét lại số liệu để có cơ sở đưa
ra đánh giá, nhận xét và kết luận giám sát.
Khi phát hiện tình hình hoạt
động của doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro, Ủy ban này phải cảnh báo kịp thời cho
doanh nghiệp, chỉ đạo đưa ra giải pháp nhằm ngăn chặn, khắc phục các rủi ro, yếu
kém; đưa ra các biện pháp chấn chỉnh và xử lý sai phạm; bẩm Thủ tướng đối với
các trường hợp vi phạm pháp luật.
Theo dự thảo, cơ cấu tổ chức của Uỷ ban
gồm chủ toạ và các Phó Chủ tịch do Thủ tướng bổ nhậm, miễn nhiệm và nhiều ban
khác như: ban sơ tư tài chính; Ban phân tích, dự báo, kế hoạch và đầu tư chiến
lược; Hội đồng tham vấn độc lập...
0 nhận xét:
Đăng nhận xét